การสำรวจ และ การผลิต (ปิโตรเลียม : Petroleum)

การสำรวจหาแหล่งน้ำมัน เป็นการหาพื้นที่ ที่ซึ่งกักเก็บ (Traps) น้ำมัน (Oleum) ที่ชั้นของหินใต้ดิน สามารถแบ่งขั้นตอนออกได้ดังนี้

1. ขั้นตอนการสำรวจหาข้อมูล (Exploration) : เพื่อหาแหล่งน้ำมัน เช่น

         ๐ การสำรวจโดยคลื่นสั่นสะเทือน (Seismic survey) คือ การทำให้เกิดเสียงผ่านไปยังใต้พื้นโลก หรือ การจุดระเบิดขึ้น เพื่อให้เกิดจากเคลื่อนไหว วิ่งผ่านลงไปที่ใต้ชั้นหิน แล้ววัดเสียง หรือ ความสั่นสะเทือนที่สะท้อนกลับมา จะทำให้รู้รายละเอียดของชั้นหินมากขึ้น เมื่อพบว่าลักษณะของชั้นหินเป็นลักษณะที่มีโอกาสมีน้ำมัน อาจทำการขุดเจาะเพื่อหาข้อมูลเพิ่มเติม เป็นต้น

         ๐ การขุดเจาะ (Core Drilling) คือ การขุดเจาะหลุมเพื่อนำเก็บไปเป็นตัวอย่าง วิธีการนี้ จะอาศัยการขุดเจาะของหลุม หลายหลุมนำไปทำการศึกษาตัวอย่าง เพื่อวัดระดับที่แน่นอน ของตัวอย่างหิน ก็จะสามารถเปรียบเทียบชนิดของชั้นหิน และโครงสร้างของชั้นที่แน่นอน

         ๐ การสำรวจแรงโน้มถ่วง (Gravity Prospecting) เป็นการวัดค่าความถ่วงจำเพาะ ของหินชนิดต่างๆ ภายใต้เปลือกโลก ถ้าชั้นหินวางตัวอยู่ในแนวระนาบ จะสามารถวัดค่าความถ่วงคงที่ได้ แต่ถ้าชั้นหิน เกิดการเอียง ค่าความถ่วง ที่วัดได้จะแปรผัน ไปกับโครงสร้างของชั้นหิน

2. ขั้นตอนการขุดเจาะ (Drilling) : เพื่อการผลิต

         ๐ การขุดเจาะหลุม ที่ได้จากการสำรวจมาแล้วนั้น มีความสำคัญอย่างมาก เนื่องจาก การขุดเจาะหลุม 1 หลุม ขุดไปลึกประมาณ 3 – 4 กิโลเมตรใต้พื้นทะเล ต้องใช้เวลานานกว่า 60 วัน โดยเฉลี่ย ต้องใช้งบประมาณกว่า 5 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ต่อหลุม ซึ่งเป็นการลงทุนที่สูง และมีความเสี่ยงมาก เพระหากเราขุดไปแล้วพบปริมาณน้ำมัน หรือ แก๊สธรรมชาติ ที่น้อย นั้นไม่คุ้มค่ากันในเชิงพาณิชย์ แต่ในปัจจุบัน ด้วยเทคโนโลยีสมัยใหม่ จะช่วยลดเวลาในการขุดเจาะหลุมนั้นเหลือ 4 – 5 วัน ต่อการขุดเจาะหลุม เพียง 1 หลุม แล้วใช้งบในการเจาะน้อยกว่ามาก

3. ขั้นตอนการผลิต (Production Process) : เพื่อการจำหน่ายต่อไป นั้นจำเป็น ต้องทำการแยกสารที่ปนเปื้อนอื่นๆ ออกจากน้ำมันดิบ และ แก็สธรรมชาติ โดยการนำไปยัง สถานีแยกปิโตรเลียม เพื่อแปรสภาพ เป็นผลิตภัณฑ์

         ๐ การแยก (Separation)
เป็นวิธีการกลั่น (Distillation) โดยใช้สารประกอบไฮโดรคาร์บอน แต่ละชนิดที่รวมอยู่ในน้ำมันดิบ โดยน้ำมันมาให้ความร้อนที่อุณหภูมิ 368 – 385 องศาเซลเซียส ไหลผ่านเข้าไปในหอกลั่น น้ำมันที่ร้อนจะกลายเป็นไอลอยขึ้นไปยอด และควบแน่น เป็นของเหลวตกลงบนถาดรองรับในแต่ละช่วงของผลิตภัณฑ์ที่ต้องการ จากนั้นของเหลวตกลงบนถาดก็จะไหลออกมาตามท่อเพื่อนำไปเก็บแยกตามประเภท และนำไปใช้ต่อไป

         ๐ การเปลี่ยนโครงสร้าง (Conversion)
เนื่องจากผลิตภัณฑ์ที่ได้อาจมีคุณภาพที่ไม่ดีพอ จึงต้องใช้วิธีทางเคมีเพื่อเปลี่ยนโครงสร้างของน้ำมัน ให้น้ำมันที่ได้มีคุณภาพที่ดี เหมาะแก่การนำไปใช้ประโยชน์ในรูปแบบต่างๆ

         ๐ การปรับคุณภาพ (Treating)
เป็นการกำจัดสิ่งแปลกปลอมออกจากน้ำมัน ที่ได้มีการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างแล้ว ซึ่งสิ่งแปลกปลอมที่สำคัญจะเป็นสารจำพวกกำมะถัน ซึ่งจะใช้วิธีการฟอกด้วย ไฮโดรเจน หรือ โซดาไฟ เพื่อเป็นการกำจัดสารนั้นออกไป

         ๐ การผสม (Blending)
การนำผลิตภัณฑ์ที่ได้มานั้น มาเติม หรือ ผสมสารที่เหมาะสม เพื่อให้ได้ผลิตภัณฑ์สำเร็จรูปตามที่ต้องการ เช่น การผสมน้ำมันเบนซิน เพื่อเพิ่ม เลขออกเทน หรือผสม น้ำมันเตา เพื่อให้ได้ความหนืดตามที่ต้องการ

รวบรวม แก้ไขโดย.The Training Pro Learning and Skills (เดอะ เทรนนิ่ง โปร เลิร์นนิ่ง แอนด์ สกิล)
แหล่งที่มา.
- ข้อมูลจาก วิกิพิเดีย
- เว็บไซต์ Google.co.th
- รูปภาพจาก Blog: Thitiwat Thongkham
- รูปภาพจาก www.offshore-sea.org.uk